Η ομιλία του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στο συνέδριο του Παρισιού « Πολίτες της Γης »
( Citoyens de la Terre ) 2-3 Φεβρουαρίου 2007
Κείμενο (γαλλικά) Βίντεο ( wmv ) Ήχος ( mp 3)
Περισσότερες πληροφορίες: http :// www . citoyensdelaterre . fr / conference /?- Programme -
Προσφώνηση της Α.Θ. Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου
κ.κ. Βαρθολομαίου κατά την επίσημη έναρξη του συνεδρίου «Πολίτες της γης»
(Παρίσι, Προεδρικό Μέγαρο, 2 Φεβρουαρίου 2007).
Τήν Παρασκευήν, 2αν Φεβρουαρίου, Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, ανταποκριθείσα εις σχετικήν τιμητικήν πρόσκλησιν του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εξοχ. κ. Jacques Chirac, μετέβη εις τό Προεδρικόν Μέγαρον ίνα μετάσχη καί ομιλήση ως ο μόνος προσκληθείς θρησκευτικός λειτουργός εις τό οργανωθέν υπ αυτού Οικολογικόν Συνέδριον μέ θέμα: «Πολίται της Γης». Κατά τήν άφιξίν Του εις τό Προεδρικόν Μέγαρον απεδόθησαν αι νενονισμέναι από τις Προεδρικής Φρουράς τιμαί. Σημειωτέον ότι, εκτός το εξοχ. κ. Chirac, ομιλίας εις τούς συνέδρους απηύθυναν ελάχιστοι εκ τω ν συνένδρων, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής εξοχ. κ. Manuel Barosso, ο σύμβουλος του Βρεταννού Πρωθυπουργού Sir Nicholas Stern καί, ως ήδη ο νεφέρθη, ο Πατριάρχης ημών κ. Βαρθολομαίος.
http://www.ec-patr.org/docdisplay.php?lang=gr&id=757&tla=gr
κ. Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Είναι μεγάλη τιμή για εμάς να λαμβάνουμε μέρος σε μια τόσο λαμπρή συνάντηση και να συμμετέχουμε σε μια συζήτηση σχετικά με την κρίση που αγγίζει όλες τις μορφές της ζωής του πλανήτη μας. Μοιραζόμαστε πλήρως τα συναισθήματα που σας οδήγησαν στη διοργάνωση αυτού του συνεδρίου. Όπως κι εσείς, θεωρούμε πως δεν αρκούν μόνο τα τεχνικά μέσα για να επιτεθούμε στην οικολογική κρίση. Η μόνη ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας βρίσκεται πράγματι στο να δώσουμε νέο νόημα στην κοινή ευθύνη και στο συλλογικό χαρακτήρα για τη μοίρα των λαών όλων των φυλών, όλων των θρησκειών, όλων των οικονομικών συνθηκών.
Ακριβώς με αυτό το πνεύμα και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ένα από τα πιο παλαιά πνευματικά ιδρύματα στον κόσμο, παίρνει πάνω από δέκα χρόνια τώρα πρωτοβουλίες στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, με στόχο να συμφιλιώσει τις επιστημονικές παρατηρήσεις με τη θρησκευτική σοφία. Έχουμε κυρίως οργανώσει έξι συμπόσια με θέμα το νερό. Αυτές οι συσκέψεις αποτέλεσαν χώρους συνάντησης και κοινής παρόρμησης για τους οικολόγους, τους οικονομολόγους, τους πολιτικούς, τους δημοσιογράφους, τους θρησκευτικούς αντιπροσώπους και τους απλούς πολίτες. Μέχρι σήμερα, οργανώσαμε συμπόσια σχετικά με τη θάλασσα του Αιγαίου, τη Μαύρη θάλασσα, το Δούναβη, την Αδριατική, τη Βαλτική και τον Αμαζόνιο.
Αρμενίζοντας σε αυτά τα ευαίσθητα οικολογικώς νερά, καταλήξαμε σε μια απλή αλήθεια : ως ανθρώπινα όντα, όλοι μας βρισκόμαστε πάνω στο ίδιο πλοίο.
Σε όλες τις μεγάλες θρησκείες του κόσμου, το νερό θεωρείται σύμβολο της Θείας χάριτος. Οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες – ο ιουδαϊσμός, ο χριστιανισμός και το Ισλάμ – δημιουργήθηκαν σε ένα μέρος του κόσμου, όπου το νερό δεν είναι άφθονο. Τους είναι λοιπόν φυσικό να περιγράφουν την ανάγκη που νιώθει η ανθρώπινη ψυχή να βρει το Θεό, σαν τη «δίψα» για ένα πράγμα απελπιστικά απαραίτητο. Ως χριστιανοί ορθόδοξοι, πιστεύουμε πως, εφόσον ο Κύριός μας βαπτίστηκε στα νερά του Ιορδάνη, όλα τα νερά του πλανήτη έχουν ευλογηθεί και, κατ' επέκταση, ο υλικός κόσμος στο σύνολό του. Οι τελευταίοι στίχοι της Καινής Διαθήκης μιλούν, αναφερόμενοι στη νέα εμφάνιση του παραδείσου, για καθαρό και διάφανο νερό εκπορευόμενον εκ του θρόνου του Θεού.
Αν το καθαρό νερό αποτελεί καθρέφτη της θεότητας, η σημερινή κατάσταση των θαλασσών, των ποταμών και των λιμνών του κόσμου αποτελεί την αντανάκλαση μιας συνθήκης πολύ πιο σκοτεινής.
Ως χριστιανοί ορθόδοξοι, είμαστε πεπεισμένοι πως η ανθρώπινη ύπαρξη είναι υλική και πνευματική ταυτόχρονα, πως κατέχει ένα σώμα φυσικό, όπως και μια ψυχή που λαχταρά να ενωθεί με το Θεό. Κατά την άποψή μας, ένα από τα μεγάλα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου εδράζεται στην ιδέα πως ο άνθρωπος μπορεί να διαχωριστεί από τη φύση και τον υλικό κόσμο.
Οι λεγόμενοι πρωτόγονοι λαοί βλέπουν πολύ καθαρά – πολύ πιο καθαρά από πολλούς πολιτισμένους – αυτό που μας συνδέει με τη φύση στο σύνολό της, καθώς και με τις περασμένες και μελλοντικές γενιές. Κατανοούν απόλυτα πως δεν έχουν κληρονομήσει τη γη των προγόνων μας, αλλά πως τη δανείζουμε στα παιδιά μας.
Αν και αυτοί οι κίνδυνοι έχουν τεράστιες συνέπειες για όλους τους ανθρώπους, τα επακόλουθα των κλιματικών αλλαγών θα είναι χωρίς καμία αμφιβολία ιδιαιτέρως δραματικά για τους πιο φτωχούς και πιο ευάλωτους από εμάς.
Πραγματικά, η μέριμνα για την κατάσταση του δημιουργήματος του Θεού δεν αποτελεί για τους ανθρώπους της θρησκείας, που ασκούν σημαντική επίδραση στη διαμόρφωση των αντιλήψεων περί κόσμου και αξιών, ένα δευτερεύον πρόβλημα. Όλα τα άτομα που έχουν πνευματικό και ηθικό κύρος, όποιο κι αν είναι αυτό, έχουν απόλυτη υποχρέωση να προσελκύουν την προσοχή στην οικολογική κρίση που απειλεί την ανθρωπότητα.
Σε έναν κόσμο που μοιάζει να κυριεύεται από αξίες αποκλειστικά υλικές, όλο και περισσότεροι απλοί νέοι κατανοούν πως ζούμε σε μια εποχή αναρχίας, τόσο πνευματικής, όσο και φυσικής. Περιμένουν από εμάς να τους υποδείξουμε τη διέξοδο από αυτή την κρίση. Αν δεν απαντήσουν σε αυτήν την έντονη πνευματική δίψα, οι θρησκευτικοί ηγέτες θα αποτύχουν στην αποστολή τους.
Όταν είναι παρόν με τρόπο συνετό στο σωστό μέρος, το νερό αποτελεί σύμβολο της Θείας Χάριτος μέσα στις Γραφές. Αντίστροφα, η κατάχρηση του νερού χρησιμοποιείται εξίσου ως εικόνα της θείας κρίσης. Οι Εβραίοι, οι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι θυμούνται όλοι την ιστορία του κατακλυσμού, που προκλήθηκε από την ανθρώπινη αλαζονεία, αλλά και τον Νώε, που ήταν αρκετά ενάρετος για να επιβιώσει. Το βιβλίο της Γενέσεως αποκαλύπτει τη σχέση ανάμεσα στο Θεό και τον άνθρωπο και την υπόσχεσή Του, ότι η ζωή πάνω στη γη δεν θα ξαναχτυπηθεί από πλημμύρες.
Ο Θεός δεν θα διαλύσει την αιώνια σχέση Του, αλλά είναι πιθανό ο άνθρωπος να εξαφανίζει τις συνέπειες από μια τέτοια πιθανότητα. Με άλλα λόγια, ο ανθρώπινος εγωισμός θα μπορούσε πολύ καλά να καταστρέψει το λεπτεπίλεπτο ύφασμα της σχέσης ανάμεσα στο Δημιουργό, τους ανθρώπους και το σύνολο της δημιουργίας. Εκτιμούμε ότι έχουμε τη βαρύτατη ευθύνη να προειδοποιήσουμε την ανθρωπότητα για αυτόν τον τρομερό κίνδυνο.
Εάν το Οικουμενικό Πατριαρχείο προσπαθεί να συγκεντρώσει τους επιστήμονες, τους πολιτικούς και τους θρησκευτικούς αντιπροσώπους, το κάνει γιατί είναι βαθύτατα πεπεισμένο πως η καταστροφή που αντιμετωπίζουμε τώρα, δεν θα είναι δυνατό να αποφευχθεί με απλά πρακτικά μέτρα, πολλώ δε μάλλον, μόνον με θρησκευτική σκέψη.
Από τη μεριά μας, ως φύλακες μιας παμπάλαιας πνευματικής παράδοσης, δεσμευόμαστε να προσευχόμαστε για τον πλανήτη, όπως πολλοί θρησκευτικοί ηγέτες ελπίζουν να μπορέσουν να το κάνουν στην Αρκτική αυτό το καλοκαίρι. Θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να αγγίξουμε τις ανθρώπινες καρδιές και να ενθαρρύνουμε κάθε άτομο να προχωρά με ταπεινότερο βήμα και με περισσότερο σεβασμό πάνω στη γη, να θυμάται την ευθύνη του ως προς τις μελλοντικές γενιές και να χρησιμοποιεί τη γη και τα νερά της ως ένα υπέρτατο Θείο δώρο.
ΣτΜ : Οι στίχοι προέρχονται από το βιβλίο της Αποκάλυψης του Ιωάννου, κεφ. κβ΄, στ. 1.
Μετάφραση από τα Γαλλικά: Ελένη Παπαδοπούλου
|