Μουσικό Σχολείο Θεσσαλονίκης

Υπό διαμόρφωση πρόγραμμα και "Ύλη πρός Ενέργεια" αλληπεδραστικών εκδηλώσεων για την

εκπαιδευτική-ψυχαγωγική εκδρομή στην Κωνσταντινούπολη

 

ΧΟΡΟΣ ΨΑΛΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

 

 

• «Τη υπερμάχω…» ήχος πλ. του δ' κοντάκιο Ακαθίστου Ύμνου.

• «Την ωραιότητα της παρθενίας σου…» ήχος γ' κάθισμα αυτόμελο του Ακαθίστου Ύμνου.

• «Αλληλούια» ήχος πλ. του δ' εις θέση απολυτίκιου Μ. Εβδομάδος.

• «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…» ήχος πλ. του δ' απολυτίκιο Μ. Εβδομάδος.

• «Εγκώμια» Μ. Παρασκευής, σε τρεις στάσεις, ήχος γ, πλ. του α΄ και βαρύς

• «Ευλογητάριο», ήχος πλ. του α΄ απολυτίκιο όρθρου Μ. Σαββάτου

• «Σε τον αναβαλλόμενον το φως», ήχος πλ. του α, δοξαστικό αποστίχων Μ. Παρασκευής

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ΝΑ ΜΗ ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΕΙΤΕ ΕΝΔΙΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΥΜΝΟΥΣ,

ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Σχόλια

1 και 2. Αύριο, ημέρα του Ευαγγελισμού, η υπέρμαχος στρατηγός, θα λάβει το χαρμόσυνο μήνυμα της γέννησης του Θεανθρώπου και μετά από 6 μήνες θα συμβεί το μεγαλύτερο ίσως γεγονός, αλλαγής του ρου στην ιστορία του ανθρώπινου γένους. Ακόμη κι' αν βγήκε από το βιβλίο της ιστορίας της Ε' Δημοτικού το «Τη υπερμάχω…», για μας όλους, θα αποτελεί τον εθνικό ύμνο της Χριστιανοσύνης και θα είναι ριζωμένος για πάντα στην καρδιά μας. Ποίημα του Ρωμανού του μελωδού. Η «ωραιότητα της παρθενίας» της Παναγίας για την οποία αύριο γίνεται ιδιαίτερος λόγος, εξαίρεται θαυμάσια από τον μελουργό του ύμνου που ακολουθεί και είναι σε γ' ήχο.

3 και 4. Ήδη είμαστε στα πρόθυρα της Μεγάλης Εβδομάδας και περιμένουμε τον Νυμφίο να έρθει εν τω μέσω της νυκτός και μας βρει γρηγορούντες.

• Τα εγκώμια της Μ. Εβδομάδας, είναι το αποκορύφωμα του θρήνου για την σταύρωση του Ιησού. Ας ακούσουμε ένα απόσπασμα, με τον τρόπο που ψάλλονται στην Κωνσταντινούπολη.

• Από το βράδυ της Μ. Παρασκευής ήδη, αρχίζει η προσμονή για την Ανάσταση της οποίας θα ακούσουμε τα πρώτα λόγια το Μεγάλο Σάββατο το πρωί. " Ευλογητός ει Κύριε " , σε μέλος του Πέτρου του Πελοποννησίου , ο οποίος προκειμένου να τελειοποιήσει τις γνώσεις του στην εκκλησιαστική μουσική, ξεκίνησε γύρω στα 1750 από το δεσποτάτο του Μιστρά, πήγε στη Σμύρνη και από κει στην Πόλη, όπου και έγραψε χρυσές σελίδες μουσικής ιστορίας, μελοποιώντας αναρίθμητα έργα, μέχρι και από αυτό το θρόισμα των φύλλων από τον αέρα, όπως μας αφηγείται η ιστορία. Ψάλτης ή χότζας; Ή και τα δυο; Και όμως, οι οθωμανοί μουσικοί, αναγνωρίζοντας το ταλέντο του, του απόδωσαν τις τιμές του ανώτατου μουσικού για την εποχή. Το όνομά του, είναι χαραγμένο στις στήλες ενός περίφημου τεκκέ – κέντρο θρησκευτικής οθωμανικής μουσικής- στο Πέραν της Πόλης. Έγραψε πολλές συνθέσεις για την οργανική οθωμανική μουσική και συνέβαλε στη διατήρηση της φήμης της Πόλης ως του μεγαλύτερου κέντρου της Ανατολικής Μουσικής. Όταν δε πέθανε σε ηλικία μόλις 43 ετών, δεν δίστασαν οι δερβίσηδες να ζητήσουν από τον πατριάρχη Νεόφυτο και τελικά να πάρουν άδεια, μετά την τέλεση της κηδείας στον πατριαρχικό ναό, σε ένδειξη σεβασμού να παίξουν πένθιμα επάνω στον τάφο του οργανική μουσική, να θέσουν το νεϊ δίπλα του. Αξίζει να αναφέρουμε επί λέξει το γεγονός: «Αφού δε ο νεκρός ετέθη εν τω τάφω και εψάλη το νενομισμένον τρισάγιο, κατόπιν περικυκλώσαντες οι Δερβίσηδες τον τάφον, έψαλλον αυλωδώς παθητικότατα. Εις δε των μεγάλων Δερβίσηδων καταβάς εις τον τάφον και κρατών ανά χείρας ως λαμπάδα καιομένην τον πλαγίαυλόν του, είπε τουρκιστί τάδε: «Ω μακαρίτα Διδάσκαλε, λάβε και αφ' ημών των ορφανών μαθητών σου το τελευταίον τούτο δώρον, ίνα συμψάλλης άσματα δι' αυτού εις τον Παράδεισον μετά των Αγγέλων». Τον δε πλαγίαυλον θεις εις τας αγκάλας του νεκρού, εξήλθε του τάφου ένδακρυς.

• Θα κλείσουμε την Ψαλτική μας αναφορά στην Πόλη με ένα τόλμημα, να ψάλλουμε δηλαδή, το επόμενο κομμάτι, που αναφέρεται στην ταφή και ανάσταση του Χριστού και είναι εξαιρετικά δύσκολο, τόσο από τεχνικής άποψης, όσο και από διάρκεια. Θα παρακαλούσα την προσοχή σας, αλλά και την ευμένεια στην κρίση σας.