Ο Ηλίας Κανάκης-Καπούνταγλης κι η πολίτικη οργανοποιία της Θεσσαλονίκης
μέσα απ' την αφήγηση του κ. Κώστα Δεκαβάλα*
 |
 |
 |
Χρήστος Παρασίδης |
Ο πατέρας μου κι όταν ήρθε εδώ, έκανε ούτια, κάναμε ούτια πολλά. Κατ' αρχήν στις δύσκολες στιγμές, τα πρώτα χρόνια, έκανε ούτια και τα πήγαινε στην Αγγλική Αγορά, ούτια και λαούτα. Έκανε ο Καπούνταγλης πολλά ούτια, ένας ήταν αυτός. Βέβαια πολλά ούτια δεν κάναμε γιατί ο Καπούνταγλης έβγαζε αβέρτα-κουβέρτα. Αυτός ήταν απ' την Κωνσταντινούπολη, μαζί με τον πατέρα μου, κι αυτός, κι ο Παρασίδη. Κι οι τρείς από 'κεί ήταν. Το Καπούνταγλι ήταν ένα χωριό εκεί στην Κωνσταντινούπολη απ' έξω. Ο Καπούνταγλης, ο Ηλίας, καλός τεχνίτης, έκανε ως επί το πλείστον ούτια. Καλά ούτια.
Η Θεσσαλονίκη την εποχή εκείνη είχε ένα μουσικό μαγαζί, την Αγγλική Αγορά, την είχε ο Χαρισιάδης με δύο συνεταίρους 'Ηταν στη διαγώνιο αντίκρυ από τα Ηλύσια. Ένας άλλος ήτανε ο Παρασίδης που ήταν στη Βενιζέλου κι ύστερα πήγε στην Εγνατία. Άλλα μαγαζιά με μουσικά όργανα δεν υπήρχαν. Ήταν κι ο Καπούνταγλης ο Ηλίας, κάπου στο γήπεδο του Άρεως. Το σπίτι του ήταν ένα κτηματάκι και απάνω χτίστηκε το γήπεδο του Άρεως, απαλλοτριώθηκε κι έφυγε και πήγε στο Φίλυρο …κάπου εκεί πήγε, τα τελευταία του χρόνια. Αυτά που κάναμε τότε εμείς στην Αγγλική Αγορά, πολλά…τα περισσότερα ήτανε να φύγουν, εμπορικά. Ότι μπορούσαμε κάναμε. Την εποχή εκείνη δεν είχαμε την πολυτέλεια…δεν πληρώνανε για κάτι παραπάνω. Ο Καπούνταγλης ούτε φορολογία είχε, ούτε ΤΕΒΕ είχε, ούτε τίποτα. Δούλευε στο σπίτι του, όταν είχε όρεξη, από το πρωί μέχρι τα μεσάνυχτα.
Η Χαλκιδική από παληά είχε λαούτο είχε και ούτι. Όχι μαζί στην κομπανία, άσε που και το ούτι εδώ οι Χαλκιδικιώτες του βάζαν σύρματα. Το ούτι εντελώς ποτέ δεν έσπασε, γιατί όλη η Χαλκιδική έπαιζε ούτι , πάντοτε δουλεύανε ούτι. Ένα διάστημα φέρναν τα ούτια και τα αλλάζαμε κεφαλάρια, μεταλλικά, και βάζαμε και χορδές μεταλλικές. Όλες οι χορδές σύρμα…αφού ο Καπούνταγλης αναγκάστηκε, για να το ενισχύσει να μη διπλώνει, κι έβαλε στο ούτι δίπλα πλαϊνά, για να το ενισχύσει Οι Χαλκιδικιώτες είχανε και βιόλες για το πανηγύρι, πιο πολύ φωνή…Αφού κι ο Καπούνταγλης, ο θρυλικός Καπούνταγλης, κατέστρεψε βιολιά, και γώ χάλασα δύο και ύστερα σταμάτησα, γιατί το βιολί το θέλανε να τσιρίζει, τ' ανοίγαμε του ξύναμε το καπάκι, το κάναμε λεπτό, το βάζαμε έτσι πάνω κι έφεγγε, το μέτρο μας ήταν αυτό: το φώς …και φουσκωτά βιολιά, τύπου «στάινερ» κι ύστερα από ορισμένο χρόνο, γυρίζανε, καταστρεφόταν τα βιολιά. Το 'κανα ένα δύο, ύστερα ήρθε κι έπιασε να τσιρίζει:
- Λυπάμαι αγόρι μου, δεν ξαναπιάνω να χαλάσω τέτοια βιολιά. Κουρδίζανε ψηλά για να κοντράρουν το κλαρίνο…
Τον Καπούνταγλη τον γνώρισα, ήταν όπως ένα ηλικιωμένο γεροντάκι… Μεταπολεμικά όταν είχα απολυθεί είχα πάει κανα δυό φορές στο εργαστήριο του, στου Χαριλάου. Το σπίτι μας ήταν στην Αλυσίδα σχεδόν κοντά, κι ο Ηλίας ήταν στο γήπεδο του Άρεως, απ' την κάτω την πλευρά. Ο πατέρας μου ήταν λίγο μικρότερος απ' τον Ηλία, γνωριζόταν απ' την Κωνσταντινούπολη ακόμα… Κι ο Παρασίδης. Κι η Αγγλική Αγορά, που λέγαμε, ήταν μαγαζί που ήταν προηγουμένως στη Πόλη… Μέσω του πατέρα μου γνωρίστηκα με τον Καπούνταγλη και με τον Παρασίδη. Ο Παρασίδης ερχόταν πολλές φορέ ς στο μαγαζί, πήγαινα και 'γώ στο δικό του, τότε που άρχισα στο μαγαζί να δουλεύω κι εγώ. Ερχότανε κι έλεγε:
-Θέλω αυτό ή θέλω εκείνο...
Ο Παρασίδης ήτανε στην Εγνατία κι είχε παρακαταθήκη. Όταν θέλαμε κάτι και δεν το βρίσκαμε στην Αγγλική Αγορά, το είχε ο Παρασίδης, σαν συνάδελφος…και μας έδινε πάντοτε ότι θέλαμε. Είχαμε αλληλεγγύη, γνωριμία, φιλία, δεν είχαμε επαγγελματικό μίσος κι αντιπάθεια.
Θυμάμαι συγκεκριμένα όταν είχε πεθάνει ο πατέρας μου και πελάγωσα εγώ, ήρθε ο Παρασίδης, το είχε δώσει το μαγαζί του στον Ανθομελίδη, και τον λέω:
- Κύρ Χρήστο… κάνουμε κιθάρες …
τότε κάναμε πολλές κιθάρες…
-Γιατί τη λα μου τη βγάζει δυνατή ενώ οι άλλες υστερούν;
Και μου είπε το χαρακτηριστικό:
- Ψάξε, ψάξτο και θα το βρείς…
*Βλέπε και "Ψάξε, ψάξτο και θα το βρείς"
Κώστας Δεκαβάλας, Αφηγήσεις, Φεβρουάριος-Μάρτιος 2006, Επιμέλεια: Βασίλης Βέτσος
στο http://gym-mous-thess.thess.sch.gr/DRASTHRIOTHTES/ANOIXTO_SXOLEIO/Dekavallas/dekavallas.htm